Crohn Hastalığı Tanı ve Tedavisi

Ağızdan anüse (makata) kadar sindirim sistemi kanalının herhangi bir yerini tutan, kronik (süreğen), inflamatuar (iltihaplı) bir hastalıktır. Genellikle ince barsak son kısmı ve kalın barsak etkilenir (sadece ince barsak %25-40- sadece kalın barsak %15-25- hem ince hem kalın barsak %40-55). Nadiren ağız, yemek borusu, mide (%2) tutulumu da görülebilir. Hastalık adını bulan kişi olan Dr. Burrill Bernard Crohn’ dan alır.  100 000 kişide 1-6 (sıklığı giderek artmakta 12-20/100000) sıklığında görülen hastalık kadınlarda ve erkeklerde eşit oranda ortaya çıkar. Her yaşta olabilir ancak en sık 18-35 yaş arası ve 60-80 yaş arasında tanı konulur.

Kentlerde yaşayanlarda ve üst sosyoekonomik düzeyde daha sık görülür. Sigara içmek hastalık riskini artırır ve kötüleşmesine sebep olur. Hastalığın nedeni tam olarak bilinmemesine rağmen genetik yatkınlık, çevresel faktörler ve vücudun bağışıklık sisteminin uygunsuz reaksiyon vermesi gibi faktörler suçlanmaktadır.

Hastalarda karın ağrısı, uzun süreli tekrarlayan ishal atakları, halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı, ateş, karında şişlik, bulantı, kusma, ağızda yaralar, anüste (makatta) yaralar, akıntı, fistül oluşumu, acil dışkılama hissi, bazen kanlı dışkılama gibi belirtiler olabilir.

Hastalık seyri sırasında fistüller (anüste, barsak kısımları arasında, cilt ile barsak, barsak ile idrar torbası veya kadınlık organları arasında), makat ve çevresinde abse, barsak tıkanması, delinmesi ve nadiren ince barsak kanseri gibi komplikasyonlar gelişebilir.

Hastalık iyileşme ve alevlenme dönemleri ile genellikle ömür boyu sürer. Bu hastaların %70’ inde hayatlarının bir döneminde hastalıkla ilişkili cerrahi girişim gerekebilir. Tanı için kan ve dışkı tetkikleri, kolonoskopi, üst gastrointestinal sistem endoskopisi, enteroskopi, MR enterokilizis ve kapsül endoskopi kullanılabilir. Tedavide hastalığın şiddetine göre aminosalisalatlar, kortizon (streoidler), azatiyopürin, metotreksat gibi vücudun bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar ve biyolojik ilaçlar (infliksimab, adalimumab, sertolizumab, vedolizumab, natalizumab gibi) kullanılır. Fistül, darlık, barsak delinmesi gibi durumlarda cerrahi operasyon da gerekebilir.